E-Governs

 ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ  [ E-Governance]

‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ ´ÆüÖ•Öê ‡»ÖêüŒ™ÒÖò׭֍ú Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ µÖÖ“ÖÖ †£ÖÔ ×¾Ö–ÖÖ­Ö †ÖÛÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ÃÖÖÆüÖµµÖÖ­Öê ¸üÖ•µÖ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­Ö “ÖÖ»Ö׾֝Öê ÆüÖêµÖ. ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ ´ÆüÖ•Öê ¿ÖÖÃ֍úßµÖ úִ֍úÖ•ÖÖŸÖ ÃÖã¬ÖÖ¸üÖÖ ú¸üµÖÖÃÖÓ²ÖÓ¬Öß †¿Öß ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖ úß •µÖÖ´Ö¬µÖê ×¾Ö–ÖÖ­Ö, ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ¯Ö¬¤üŸÖàÓ“ÖÖ, úÖî¿Ö»µÖÖÓ“ÖÖ †ÖÛÖ –ÖÖ­ÖÖ“ÖÖ  ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¹ý­Ö ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ ×¾ÖúÖÃÖ µÖÖê•Ö­ÖÖÓ“Öß †Ó´Ö»Ö²Ö•Ö־֝Öß ú¸üÖê ÆüÖêµÖ.

‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ µÖÖ ÃÖӍú»¯Ö­Öê“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ´ÖÖ×ÆüüŸÖß †ÖÛÖ ÃÖÓ¯ÖüÔú µÖÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü µÖÖ †£ÖÖÔ­Öê êú»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê.  ˆ¤üÖ.  ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü, ­Öê™ü¾ÖËüÔú, ´Öê²ÖÖ‡Ô»Ö ÃÖê¾ÖÖ ‡. ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÖ ÃÖӯ֍úÖÕÓ“µÖÖ ŸÖÓ–ÖÖ­ÖÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¹ý­Ö »ÖÖêúÖÓ­ÖÖ ÃÖê¾ÖÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ¯Öã¸ü׾֝Öê ÆüÖêµÖ.  ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖêŸÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ÃÖӯ֍úÖÔ“µÖÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¸üŸÖÖÓ­ÖÖ ­Ö֐Ö׸üú, ˆªÖêÖ¬ÖÓ¤êü †ÖÛÖ ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÃÖÓãÖÖ µÖÖÓ“µÖÖ¿Öß ÃÖÓ²ÖÓ¬Ö µÖêŸÖ †ÃÖŸÖÖê.  »ÖÖêúÖÓ“µÖÖ ×ÆüŸÖÖ“µÖÖ, ׾֍úÖÃÖÖ“µÖÖ ¥ü™üß­Öê ¿ÖÖÃ֍úßµÖ µÖÖê•Ö­ÖÖ ¸üÖ²Ö×¾ÖŸÖÖÓ­ÖÖ ­Ö֐Ö׸üú †ÖÛÖ ¿ÖÖÃÖ­Ö ŸÖÃÖê“Ö ¿ÖÖÃÖ­Ö †ÖÛÖ ˆªÖêÖ¬ÖÓ¤êü, ÃÖê¾ÖÖ µÖÖÓ“µÖÖ´Ö¬µÖê •Öß †ÖÓŸÖ¸ü׍ÎúµÖÖ ‘Ö›ü¾Öæ­Ö µÖêŸÖê, •Öê ¯Ö¸üïָüÃÖÓ²ÖÓ¬Ö ×­Ö´ÖÖÔÖ ÆüÖêŸÖÖŸÖ ŸµÖÖ´Ö¬µÖê ´ÖÖ×ÆüüŸÖß †ÖÛÖ ÃÖӯ֍úÖÔ“µÖÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü êú»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê.  ŸµÖÖ´Öãôêû ŸÖê úÖµÖÔ †Û¬Öú ÃÖã»Ö³Ö¯ÖÖê, úÖµÖԁִ֟Öê­Öê µÖ¿ÖþÖß ÆüÖêŸÖê. ŸÖê ˆ¤Ëü¤êü¿Ö ¯Öãœü߻֯ÖÏ´Ö֝Öê-:

1)       †Ö¤ü¿ÖÔ, †ªµÖÖ¾ÖŸÖ ¿ÖÖÃ֍úßµÖ µÖӡ֝ÖÖ ×­Ö´ÖÖÔÖ ú¹ý­Ö »ÖÖêúÖÓ­ÖÖ ÃÖê¾ÖÖ-ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ¯Öã¸ü׾֝Öê.

2)     ¿ÖÖÃ֍úßµÖ µÖÖê•Ö­ÖÖÓ“Öß, úÖµÖԍÎú´ÖÖÓ“Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß »ÖÖêúÖÓ¯ÖµÖÕÓŸÖ ¯ÖÖêÆüÖê“Ö׾֝Öê.

3)     »ÖÖêúÖÓ“ÖÖ ÃÖÆü³ÖÖÖ ¾ÖÖœü¾Öæ­Ö ŸµÖÖÓ“Öê ÃÖÆüúÖµÖÔ ×´Öôû׾֝Öê

µÖÖ ˆ¤ü¤Ëüê¿ÖÖ­Öê ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ “Öß ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖ ÃÖã¹ý —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆêü.

þֹý¯Ö ¾Ö ¾µÖÖ¯ŸÖß  :-

(1)    ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃ֍úßµÖ µÖӡ֝ÖêŸÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ ü†Û¬Öú ¯ÖÏ´Ö֝ÖÖŸÖ ÆüÖê‰ú »Ö֐ֻµÖÖ­Öê ¯ÖÏ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ¸ü“Ö­ÖêŸÖ †ÖÛÖ úÖµÖÖÕÓŸÖ ²Ö¤ü»Ö ‘Ö›æü­Ö †Ö»Öê †ÖÆêüŸÖ.

(2)  ÃÖ­Ö¤üß ÃÖê¾ÖêŸÖᯙ †Û¬¬ÖúÖ¸üß, ú´ÖÔ“ÖÖ¸üß µÖÖÓ“µÖÖ úÖµÖÖÔŸÖ, ¾ÖŸÖÔ­ÖÖŸÖ ²Ö¤ü»Ö ‘Ö›æü­Ö †Ö»µÖÖ´Öãôêû ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­ÖÖŸÖ †Û¬Öú ÃÖã»Ö³ÖŸÖÖ, úÖµÖԁִ֟ÖÖ ×­Ö´ÖÖÔÖ —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆêü.

(3)  ¿ÖÖÃÖ­Ö †ÖÛÖ ­Ö֐Ö׸üú ŸÖÃÖê“Ö ¿ÖÖÃÖ­Ö †ÖÛÖ ˆªÖêÖ¬ÖÓ¤êü µÖÖÓ“µÖÖŸÖ •Öß †ÖÓŸÖ¸ü׍ÎúµÖÖ ÆüÖêŸÖê ŸµÖÖ †ÖÓŸÖ¸ü׍ÎúµÖêŸÖ ×¾Ö×¾Ö¬Ö ×¾ÖªãŸÖ ˆ¯Öú¸üÖÖÓ“ÖÖ †ÖÛÖ ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü êú»µÖÖ´Öãôêû ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ“µÖÖ ×¾Ö×¾Ö¬Ö ×¾Ö³Ö֐ÖÖӍú›æü­Ö “ÖÖӐֻÖß ¾Ö֐֝Öæú ×´ÖôûŸÖê.

(4)  ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ´Öãôêû »ÖÖêúÖÓ“ÖÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÃÖÆü³ÖÖÖ ¾ÖÖœü»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê.  ´ÖÖ×ÆüŸÖß ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ«üÖ¸êü ­Ö֐Ö׸üúÖÓ¿Öß ÃÖÓ¯ÖüÔú ÃÖÖ¬Ö»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê.  ˆ¤üÖ. »ÖÖêú¿ÖÖÆüß ¿ÖÖÃÖ­Ö¯Ö¬¤üŸÖßŸÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß ¾Ö ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ«üÖ¸êü ­Ö֐Ö׸üüúÖÓ­ÖÖ ¿ÖÖÃ֍úßµÖ µÖÖê•Ö­ÖÖÓ“Öß, úÖµÖÖÔ“Öß ´Ö×ÆüŸÖß ×´ÖôûŸÖê.  ŸµÖÖ´Öãôêû ¾Öêôû, ¯ÖîÃÖÖ †ÖÛÖ ÁÖ´Ö µÖÖÓ“Öß ²Ö“ÖŸÖ ÆüÖê‰ú­Ö ­Ö֐Ö׸üúÖÓ“Öê ÃÖÆüúÖµÖÔ ×´ÖôûŸÖê.

(5)  ×¾Ö×¾Ö¬Ö ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ˆ¯ÖüÎú´Ö µÖ¿ÖþÖß ú¸üµÖÖÃÖÖšüß »ÖÖêúÖÓ“ÖÖ ÃÖÆü³ÖÖÖ ¯ÖÏÖ¯ŸÖ ÆüÖêŸÖÖê.  ˆ¤üÖ. †Ö¸üÖꐵÖ×¾ÖÂֵ֍ú, ¾ÖÖÆüŸÖãúß×¾ÖÂֵ֍ú, ۿց֝Ö×¾ÖÂֵ֍ú, ­ÖÖêú¸ü³Ö¸üŸÖßÃÖÓ²ÖÓ¬Öß ´ÖŸÖ¤üÖ­ÖÖÃÖÓ²ÖÓ¬Öß,ú¸ü†ÖúÖ¸üÖß²ÖÖ²ÖŸÖ, ¿ÖÖÃ֍úßµÖ-ײ֐ָü ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ­ÖÖëÓ¤üÖß²ÖÖ²ÖŸÖ ‡. ¿ÖÖÃ֍úßµÖ úÖµÖÖÔŸÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ †ªµÖÖ¾ÖŸÖ ×¾ÖªãŸÖ ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ˆ¯ÖµÖãŒŸÖ šü¹ý »Ö֐ֻÖê»ÖÖ †ÖÆêü.  µÖÖ ÃÖÓ¤ü³ÖÖÔŸÖ ‡Ô-‹•µÖãêú¿Ö­Ö, ‡Ô-´Öê×›üÃÖß­Ö, ‡Ô-¸üוÖÙüÒê¿Ö­Ö, ‡Ô-™üÒÖ­ÃÖ¯ÖÖê™üÔ,‡Ô-¯ÖÖê»ÖßÃÖ, ‡Ô-úÖê™üÔ, ‡Ô-ÃÖêÎê™ü׸üµÖ™ü †¿Öß ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß ˆ¤üÖÆü¸üÖê ¤êüŸÖÖ µÖêŸÖß»Ö.

(6)  ¸üÖêÖÖÃÖÔ ›ü²»µÖæ.†Öê. †ÖêúÖê™ü-µÖã´ÖÖ µÖÖÓ“µÖÖ ´ÖŸÖê ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ “ÖÖӐֻµÖÖ ÃÖê¾ÖÖ, ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ¯Öã¸ü׾֝µÖÖÃÖÖšüß ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ“µÖÖ ×¾Ö×¾Ö¬Ö ×¾Ö³Ö֐ÖÖÓ“µÖÖ ¸ü“Ö­ÖêŸÖ †Ö۝֍úÖµÖÖÕŸÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ †ªµÖÖ¾ÖŸÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü µÖÖêµÖ ¯Ö¬¤üŸÖß­Öê êú»ÖÖ •ÖÖŸÖ †ÖÆêü ŸµÖÖ´Öãôêû ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ µÖÖêµÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß ×´ÖôûŸÖê, ¯ÖÏÖêŸÃÖÖÆü­Ö ×´ÖôûŸÖê,ÃÖÆüúÖµÖÔ ×´ÖôûŸÖêú.

(7) ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ­Ö֐ָüß ÃÖê¾ÖÖÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ¯Öã¸ü׾֝µÖÖÃÖÖšüß, ŸµÖÖÓÃÖÓ²ÖÓ¬Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ¤êüµÖÖÃÖÖšüß ‡»ÖꌙüÒÖò׭֍ú ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü êú»µÖÖ´Öãôêû ¯ÖÏ¿ÖÖÃ֍úßµÖ úÖµÖÖÔŸÖ ¯ÖÖ¸ü¤ü¿ÖԍúŸÖÖ ×­Ö´ÖÖÔÖ ÆüÖêŸÖê.  ¾ÖêôêûŸÖ ²Ö“ÖŸÖ ÆüÖê‰ú­Ö ¯ÖÏ¿ÖÖÃ֍úßµÖ úÖµÖÖÔŸÖ ÃÖã»Ö³ÖŸÖÖ, ÖןֿÖ߻֟ÖÖ µÖêŸÖê.  ˆ¢Ö´Ö, †ªµÖÖ¾ÖŸÖ úÖµÖÖÔ»ÖµÖ, ­ÖÖëÓ¤üÖß ¾µÖ¾ÖãÖÖ¯Ö­Ö, ³ÖÏ™üÖ“ÖÖ¸ü ¾Ö »ÖÖ“Ö»Öã“Ö¯ÖŸÖß»ÖÖ ¯ÖÏןֲÖÓ¬Ö †ÖÛÖ µÖÖêµÖ ¾Ö úÖµÖÔÖ´Ö ÃÖ­Ö¤üß ÃÖê¾ÖúÖÓ“Öß ³Ö¸üŸÖß ú¸üµÖÖÃÖÖšüß ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß ¯Ö¬¤üŸÖß ˆ¯ÖµÖãŒŸÖ šü¹ý »Ö֐ֻÖê»Öß †ÖÆêü.

(8)  ¿ÖÖÃ֍úßµÖ úÖµÖÖÔ»ÖµÖÖ´Ö¬µÖê ÃÖӐ֝֍úߍú¸üÖ, ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü, ­Öê™ü¾ÖúÔ, ´ÖÖê²ÖÖ‡Ô»Ö ÃÖê¾ÖÖ µÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÆüÖê‰ú »Ö֐ֻµÖÖ´Öãôêû ¾ÖêôêûŸÖ †ÖÛÖ Ö“ÖÖÔŸÖ úÖ™üúÃÖ¸ü ÆüÖê‰ú »Ö֐ֻÖê»Öß †ÖÆêü.  †­ÖÖ¾Ö¿µÖú ­Ö֍ú¸ü¾ÖÖÖÔ“Öß ú¯ÖÖŸÖ ÆüÖê‰ú­Ö ­ÖÖêú¸ü¾ÖÖÖÔ¾Ö¸ü ÆüÖêÖÖ·µÖÖ Ö“ÖÖÔŸÖ ú¯ÖÖŸÖ ÆüÖ‰ú »Ö֐ֻÖê»Öß †ÖÆêü.

(9)  ‡»ÖꌙüÒÖò׭֍ú ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÆüÖê‰ú »Ö֐ֻµÖÖ´Öãôêû ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­ÖÖŸÖᯙ ¤¯ŸÖ¸üפü¸ÓüӐÖÖ‡Ô, ²Öê•Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸ü¯ÖÖÖ, úÖôûÖ ²ÖÖ•ÖÖ¸ü, ³ÖÏ™üÖ“ÖÖ¸ü ‘ÖÖê™üÖôêû, »ÖÖ“Ö»Öã“Ö¯ÖŸÖ ‡. ¤üÖêÂÖ ú´Öß ÆüÖê‰ú »Ö֐ֻÖê»Öê †ÖÆêüŸÖ.

(10)       ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ÃÖӯ֍úÔ ÃÖ֬֝µÖÖÃÖÖšüß ¾Öî–ÖÖ׭֍ú ¾Ö ŸÖÖÓŸ¸ËüŸ¸ËüŸ¸ËüŸ¸ËüŸ¸ËüŸ¸ËüŸ¸ËüŸÝ¡Öú ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü êú»µÖÖ´Öãôêû ¸üÖ•µÖ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­ÖÖŸÖ †“ÖæúŸÖÖ, •Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸ü¯ÖÖÖ, ¯ÖÏÖ´ÖÖ۝֍ú¯ÖÖÖ, úÖµÖԁִ֟ÖÖ †¿Ö ÖãÖÖÓ“Öß ¾ÖÖœü ÆüÖê‰ú­Ö ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­Ö »ÖÖêúÖÛ³Ö´ÖãÖ †ÖÛÖ ¯ÖÖ¸ü¤ü¿Öԍú ÆüÖꝵÖÖÃÖ ´Ö¤üŸÖ —ÖÖ»Öß.

‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öê ¾ÖÖßԍú¸üÖ  (´ÖÖò›êü»ÃÖ)  :-

           ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖê“Öê þֹý¯Ö †ÖÛÖ ŸµÖÖ´Ö¬µÖê ÃÖ´ÖÖ×¾Ö™ü †Ã֝ÖÖ¸êü ‘Ö™üú µÖÖÓ“ÖÖ ×¾Ö“ÖÖ¸ü ú¹ý­Ö ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öê ¯ÖÖ“Ö ­Ö´Öã­Öê ¯Öãœü߻֯ÖÏ´Ö֝Öê  :-

1.        ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ-­Ö֐Ö׸üú  :-  ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™ü¾Ö¹ý­Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö Ã¾Ö¹ý¯ÖÖ“Öß ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ´ÖÖ×ÆüüŸÖß †ÖÛÖ ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ­ÖÖêú¸ü¾ÖÖÖÔ“µÖÖ ³Ö¸üŸÖßÃÖÓ²ÖÓ¬Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ×¤ü»Öß •ÖÖŸÖê. †¿ÖÖ¾Öêôûß ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ †ÖÛÖ ­Ö֐Ö׸üú µÖÖÓ“µÖÖŸÖ ¯Ö¸üïָü ÃÖÓ²ÖÓ¬Ö ‘Ö›æü­Ö µÖêŸÖê.  ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÃÖê¾ÖÖÓ“µÖÖ ³Ö¸üŸÖßÃÖÓ²ÖÓ¬Öß“Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™ü¾Ö¹ý­Ö ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ×´ÖôûŸÖê.  ­Ö֐Ö׸üú †Öò­Ö»ÖÖ‡Ô­Ö¾Ö¹ý­Ö ±úÖò´ÖÔ ³Ö¹ý­Ö ¯ÖÖšü×¾ÖŸÖÖŸÖ †ÖÛÖ ÃÖ­Ö¤üß ÃÖê¾ÖêŸÖ ³Ö¸üŸÖß ÆüÖêŸÖÖŸÖ.  ­ÖÖêú¸ü³Ö¸üŸÖ߯ÖÏ´Ö֝Öê“Ö ­Ö֐ָüߍú ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™ü¾Ö¹ý­Ö ´ÖÖ×ÆüŸÖß, ±úÖ´ÖÔ ×´Öôû¾Öæ­Ö †ÖµÖú¸ü ³Ö¸üŸÖÖŸÖ.  ×¾Ö×¾Ö¬Ö ¯ÖύúÖ¸ü“µÖÖ ¯Ö¸ü¾ÖÖ­µÖÖÓ“Öê ­ÖæŸÖ­Öߍú¸üÖ ú¸üŸÖÖŸÖ.  ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ“Öß ×¾Ö×¾Ö¬Ö ÖÖŸÖß ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæ­Ö ‹úÖ“Ö ×šüú֝ÖÖÆæü­Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö ¯ÖύúÖ¸ü“µÖÖ ÃÖê¾ÖÖ-ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ µÖÖÓ“Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ¤êüŸÖ †ÃÖŸÖÖŸÖ.  µÖÖ ÃÖÓ¤ü³ÖÖÔŸÖ ‡Ô-‹•µÖãêú¿Ö­Ö, ‡Ô-´Öê×›üÃÖß­Ö, ‡Ô -¸üוÖÙüÒê¿Ö­Ö ‡. ˆ¤üÖÆü¸üÖê ¤êüŸÖÖ µÖêŸÖß»Ö.

2.      ­Ö֐Ö׸üú ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ  :-  ­Ö֐Ö׸üú †Ö¯Ö»µÖÖ ÃÖ´ÖõÖÖ, †›ü“֝Öß, ¯ÖÏ¿­Ö ‡»ÖꌙüÒÖò׭֍ú ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ«üÖ¸êü ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖê»ÖÖ úôû×¾ÖŸÖÖŸÖ.  µÖÖ ÃÖÓ¤ü³ÖÖÔŸÖ ‡Ô-ÃÖê­ÃÖÃÖ, ‡Ô-›êü´ÖÖòÎúÃÖß, †¿Öß ˆ¤üÖÆü¸üÖê ¤êüŸÖÖ µÖêŸÖß»Ö.  »ÖÖêúÃÖӏµÖê“Öß Û¿Ö¸üÖÖŸÖß, »ÖÖêú¿ÖÖÆüß ¿ÖÖÃÖ­Ö¯Ö¬¤üŸÖß, ´ÖŸÖ¤üÖ­Ö ¯Ö¬¤üŸÖß µÖÖÃÖÓ²ÖÓ¬Öß ­Ö֐Ö׸üú †Ö¯Ö»Öß ´ÖŸÖê, ÃÖã“Ö­ÖÖ ŸÖÎúÖ¸üß ¿ÖÖÃÖ­Ö֍ú›êü ŸÖÓ¡Ö ×¾Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæ­Ö ¯ÖÖšü×¾ÖŸÖÖŸÖ.

3.      ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ-¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ  :-  ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖê“Öß ×¾Ö×¾Ö¬Ö ÖÖŸÖß ­Öê™ü¾ÖúÔ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæ­Ö ¯Ö¸üïָüÖÓ­ÖÖ •ÖÖê›ü»Öß •ÖÖŸÖÖŸÖ.  ¿ÖÖÃ֍úßµÖ úÖµÖÖÔ»ÖµÖÖ“µÖÖ †¿ÖÖ ­Öê™ü¾ÖÔú“µÖÖ ¯Ö¸üïָüÃÖÓ²ÖÓ¬ÖÖ´Öãôêû ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß Ÿ¾Ö¸üßŸÖ ÆüÖ»Ö“ÖÖ»Öß, éúŸÖß ú¸üŸÖÖ µÖêŸÖÖŸÖ.  ŸµÖÖ´Öãôêû ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´Ö֝ÖÖŸÖ Ö“ÖÖÔŸÖ úÖ™üúÃÖ¸ü ÆüÖêŸÖÖÓ­ÖÖ ×¤üÃÖŸÖê.  ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ¬ÖÖê¸üÖÖÓ“Öß ×­Ö´ÖßÔŸÖß †ÖÛÖ úÖµÖÔ¾ÖÖÆüß ú¸üŸÖÖÓ­ÖÖ ×¾Ö×¾Ö¬Ö ÖÖŸµÖ֍ú›æü­Ö †Ö¾Ö¿µÖú ŸÖß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ´Ö֐־ÖÖ¾Öß »Ö֐֟Öê.  †£ÖÖÔŸÖ ­Öê™ü¾ÖÔú¾Ö¹ý­Ö Æüß ´ÖÖ×ÆüŸÖß Ÿ¾Ö¸üßŸÖ ×´Öôæû ¿ÖúŸÖê.  ŸµÖÖ´Öãôêû ¾Öêôû †ÖÛÖ ¯ÖîÃÖÖ µÖÖÓ“Öß ²Ö“ÖŸÖ ÆüÖê‰ú ¿ÖúŸÖê.  ÃÖד־ÖÖ»ÖµÖ, ¯ÖÖê»Öß»ÖÃÖ, ­µÖÖµÖ¤üÖ­Ö, ÃÖÓ¸üÖÖ, ¯Ö¸ü¸üÖ™üÒÃÖÓ²ÖÓ¬Ö, ‡ŸµÖÖ¤üß ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÖÖŸµÖÖÓŸÖ ÃÖӐ֝֍úߍú¸üÖ, ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™ü, ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü, ­Öê™ü¾ÖúÔ, ´ÖÖê²ÖÖ‡Ô»Ö ‡ŸµÖÖ¤üß ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ«üÖ¸êü ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖ “ÖÖ»Öæ †ÃÖ»Öê»Öß ×¤üÃÖŸÖê.

4.      ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ - ˆªÖêÖ¬ÖÓ¤êü, ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ  :-  ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖê“ÖÖ ÃÖÓ²ÖÓ¬Ö Ö֕֐Öß ˆªÖêÖ¬ÖÓ¤êü †ÖÛÖ ÃÖÖ¾ÖÔ•Ö׭֍ú ´ÖÆüÖ´ÖÓ›üôêû µÖÖÓ“µÖÖ¿Öß µÖêŸÖ †ÃÖŸÖÖê.  ˆªÖêÖ¬ÖÓ¤êü, ´ÖÆüÖ´ÖÓ›üôêû µÖÖÓ“µÖ֍ú›æü­Ö ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ»ÖÖ †Ö¾Ö¿µÖú †Ã֝ÖÖ¸üß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ×´Öôû׾֝µÖÖÃÖÖšüß †ÖÛÖ ŸµÖÖÓ­ÖÖ ¤êüµÖÖŸÖ µÖêÖÖ¸êü †Ö¤êü¿Ö, ÃÖæ“Ö­ÖÖ, ×­Ö¤êüÔ¿Ö µÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü êú»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê. ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™ü, ­Öê™ü¾ÖúÔ¾Ö¹ý­Ö Æüß ´ÖÖÆüߟÖß ¯Öã¸ü׾֝µÖÖŸÖ µÖêŸÖê.  ŸµÖÖ´Öãôêû ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­ÖÖŸÖ úÖ™üúÃÖ¸ü, úÖµÖԁִ֟ÖÖ †ÖÛÖ ŸÖŸ¯Ö¸üŸÖÖ ×­Ö´ÖÖÔÖ ÆüÖê‰ú ¿ÖúŸÖê.  ˆªÖêÖ¬ÖÓ¤êü, ¾µÖÖ¯ÖÖ¸ü, ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ µÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖßŸÖ ´ÖÖ»ÖÖ“Öß †ÖµÖÖŸÖ, ×­ÖµÖÖÔŸÖ, ׾֍Îß, ³ÖÖ›êü ‡.ŸµÖÖ¤üàÓ×¾ÖÂֵ֍ú ´ÖÖ×ÆüŸÖß ‘ÖꝵÖÖÃÖÖšüß †ÖÛÖ ¤êüµÖÖÃÖÖšüß ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ †ÖÛÖ ˆªÖêÖ¬ÖÓ¤êü ŸÖÃÖê“Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö ˆªÖêÖ¬ÖÓªÖÓ´Ö¬µÖê ­Öê™ü¾ÖÔú, ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™ü µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ«üÖ¸êü ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß †ÖÓŸÖ¸ü׍ÎúµÖÖ “ÖÖ»Öæ †ÃÖŸÖê.

5.      ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ - ײ֐ָü¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÃÖÓ‘Ö™ü­ÖÖ  :-  ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ †ÖÛÖ ×²ÖÖ¸ü ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÃÖÓ‘Ö™ü­ÖÖ µÖÖÓ“µÖÖ´Ö¬µÖê ´ÖÖ×ÆüŸÖß ¾Ö ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖ«üÖ¸êü †ÖÓŸÖ¸ü׍ÎúµÖÖ “ÖÖ»Öæ †ÃÖŸÖê.  ¸üÖ™üÒÖ“µÖÖ †ÖÛ£Ô֍ú, †ÖîªÖêא֍ú ׾֍úÖÃÖÖÃÖÖšüß ×²ÖÖ¸ü ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÃÖÓ‘Ö™ü­ÖÖÓ“µÖÖ ÃÖÓ¤ü³ÖÖÔŸÖ ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖê»ÖÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß ×´Öôû¾Öæ­Ö ׭֝ÖÔµÖ ‘µÖÖ¾Öê »Ö֐֟ÖÖŸÖ.  †¿ÖÖ¾Öêôûß ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖêŸÖæ­Ö ׭֝ÖÔµÖ ‘ÖêÖê †Û¬Öú ±úÖµÖ¤êü¿Ö߸ü ¾Ö ׾֍úÖÃÖÖ“µÖÖ ¥ü™üß­Öê µÖÖêµÖ šü¸üŸÖê.

     ¬ÖÖê¸üÖ - ×­ÖÛ¿“ÖŸÖß †ÖÛÖ ŸµÖÖ“Öß úÖµÖÔ¾ÖÖÆüß µÖÖ¾Ö¹ý­Ö ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öê ¤üÖê­Ö ¯ÖύúÖ¸ü“µÖÖ Ö™üÖÓŸÖ ¾ÖÖßԍú¸üÖ êú»Öê •ÖÖŸÖê.  ‡Ô - †ò›ü×´Ö­ÖßÙüÒê¿Ö­Ö †ÖÛÖ ‡Ô - ›êü´ÖÖêÎúÃÖß.  ‡Ô - ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­Ö ´ÆüÖ•Öê ¯ÖÏ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖêŸÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ÃÖӯ֍úÖÔ“µÖÖ ‡»ÖꌙüÒÖò׭֍ú ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¹ý­Ö ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ÃÖãÖ-ÃÖÖê‡Ô, ÃÖã×¾Ö¬ÖÖÓ“Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ¯Öã¸ü׾֝Öê ÆüÖêµÖ.  †¿ÖÖ ¯ÖύúÖ¸ü“µÖÖ ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖê¾Ö¸ü ­Ö¾Ö-»ÖÖêú¾µÖ¾ÖãÖÖ¯Ö­ÖÖ“µÖÖ †Ö¤ü¿ÖÖÔ“ÖÖ †ÖÛÖ ˆ¤Ëü¤êü¿ÖÖÓ“ÖÖ ¯ÖϳÖÖ¾Ö ¯Ö›ü»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê.  ÖÏÖÆüúÖÓ­ÖÖ, ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ú´Öß Ö“ÖÖÔ“Öß, ú´Öߟ֍ú´Öß ×­ÖµÖ´ÖÖÓ“Öß †ÖÛÖ ´ÖµÖÖÔפüŸÖ ­ÖÖêú¸ü¿ÖÖÆüß Ã¾Ö¹ý¯ÖÖ“Öß ÃÖê¾ÖÖ-ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ý­Ö פü»Öß •ÖÖŸÖê.

     ‡Ô - ›êü´ÖÖòÎÃÖß  (E-Democracy) ´ÆüÖ•Öê ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü¾Ö¹ý­Ö »ÖÖêúÖÓ­ÖÖ ÃÖÖ¾ÖÔ´ÖŸÖÖ“ÖÖ †Û¬ÖúÖ¸ü ¤êÖê ÆüÖêµÖú.  ×¾Ö×¾Ö¬Ö µÖÖê•Ö­ÖÖÓ“Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß †Öò­Ö-»ÖÖ‡Ô­Ö ¾Ö¹ý­Ö פü»Öß •ÖÖŸÖê.  ŸµÖÖÃÖÓ²ÖÓ¬Öß“µÖÖ »ÖÖêúÖÓ“µÖÖ ¯ÖÏן֍ÎßµÖÖ, ´ÖŸÖê †Öò­Ö»ÖÖ‡Ô­Ö ØúÓ¾ÖÖ ‡Ô-´Öê»Ö¾Ö¹ý­Ö ÃÖ´Ö•ÖŸÖÖŸÖ.  ˆ¤üÖ. †Öò­Ö »ÖÖ‡Ô­Ö ¾ÆüÖê™üàӐÖ, †Öò­Ö»ÖÖ‡Ô­Ö ¯ÖÖê»ÃÖ ‡ŸµÖÖ¤üàÓ«üÖ¸êü »ÖÖêúÖÓ“ÖÖ ¾µÖ֯֍ú ÃÖÆü³ÖÖÖ ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖÓ´Ö¬µÖê ÆüÖêŸÖÖÓ­ÖÖ ×¤üÃÖŸÖÖê.  ‹ÓúÓ¤ü¸üßŸÖ ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ´Öãôêû ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ †ÖÛÖ ­Ö֐ָüß ÃÖ´ÖÖ•Ö µÖÖÓ´Ö¬µÖê †ÖÓŸÖ¸ü׍ÎúµÖÖ ÆüÖê‰ú­Ö ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ÃÖê¾ÖÖ-ÃÖ¾Ö»ÖŸÖß“µÖÖ ÃÖÓ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ý­Ö ¤êüŸÖÖŸÖ ŸµÖÖÓ“ÖÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­ÖÖŸÖᯙ ÃÖÆü³ÖÖÖ ¾ÖÖœü×¾Ö»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê.

³ÖÖ¸üŸÖÖŸÖᯙ ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß ÃÖã¹ý¾ÖÖŸÖ  :-

     ëú¤üÎ ÃÖ¸üúÖ¸ü­Öê 1998 ÃÖÖ»Öß ÃÖ¾ÖÔ ³ÖÖ¸üŸÖßµÖÖÓÃÖÖšüß ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ‡»ÖꌙüÒÖò׭֍ú ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü 2008 ¯ÖÖÃÖæ­Ö ú¸üÖ¾ÖÖ †ÃÖê •ÖÖÆü߸ü êú»Öê.  ¯Öãœüᯙ ¤üÆüÖ ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ“ÖÖ ( ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü, ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™ü, ­Öê™ü¾ÖúÔ, ÃÖӐ֝֍ú, ´ÖÖê²ÖÖ‡Ô»Ö ‡ŸµÖÖ¤üß) ¾ÖÖ¯Ö¸ü ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ“µÖÖ ÃÖ¾ÖÔ ×¾Ö³Ö֐ÖÖÓŸÖ ú¸üµÖÖŸÖ µÖÖ¾ÖÖ.  ¿ÖÖÃÖ­ÖÃÖÓãÖÖ †ÖÛÖ ­Ö֐Ö׸üú µÖÖÓ“µÖÖŸÖ ‡»ÖꌙüÒÖò׭֍ú ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ«üÖ¸êü †ÖÓŸÖ¸ü׍ÎúµÖÖ ‘Ö›æü­Ö ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ÃÖê¾ÖÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ¯Öã¸ü׾֝µÖÖÃÖÓ²ÖÓ¬Öß“µÖÖ úÖµÖÖÔŸÖ ÃÖã»Ö³ÖŸÖÖ, úÖµÖԁִ֟ÖÖ ×­Ö´ÖÖÔÖ ú¸üµÖÖÃÖÖšüß ëú¤üÎ ÃÖ¸üúÖ¸ü­Öê ¾Ö ¸üÖ•µÖÃÖ¸üúÖ¸üÖÓ­Öß µÖÖ ÃÖÓ¤ü³ÖÖÔŸÖ ×¾Ö×¾Ö¬Ö ¯Öύú»¯Ö †ÖÛÖ µÖÖê•Ö­ÖÖ ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¹ý­Ö úÖµÖÖÔ­¾ÖßŸÖ êú»µÖÖ.

     ³ÖÖ¸üŸÖÖŸÖ 17 †ÖòŒ™üÖê²Ö¸ü, 2000 ¸üÖê•Öß ´ÖÖ×ÆüÆüŸÖß ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­Ö×¾ÖÂֵ֍ú úÖµÖªÖ“Öß †Ó´Ö»Ö²Ö•Ö־֝Öß ÃÖã¹ý —ÖÖ»Öß. 

     ëú¤üÎ ÃÖ¸üúÖ¸ü †ÖÛÖ ‘Ö™üú ¸üÖ•µÖ¿ÖÖÃÖ­ÖÖÓ­Öß ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ µÖÖê•Ö­ÖÖÓ­ÖÖ ´ÖÓ•Öæ¸üß ×¤ü»Öß.  ú­ÖÖÔ™üú, †ÖÓ¬ÖÎ, êú¸üôû,  ´Ö¬µÖ¯ÖϤêü¿Ö, ´ÖÆüÖ¸üÖ™üÒ, ¸üÖ•µÖ¿ÖÖÃÖ­Ö, Öã•Ö¸üÖŸÖ †¿ÖÖ ¸üÖ•µÖÖÓŸÖ úÖÆüß ´ÖÆü¢Ÿ¾ÖÖ“µÖÖ µÖÖê•Ö­ÖÖ ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖêŸÖæ­Ö µÖ¿ÖþÖß —ÖÖ»µÖÖ.  ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü, ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™ü, ­Öê™ü¾ÖÔú, ÃÖӐ֝֍úߍú¸üÖ, ´ÖÖê²ÖÖ‡Ô»Ö †¿ÖÖ µÖÖê•Ö­ÖÖ ˆ¯ÖµÖãŒŸÖ ¾Ö ±úÖµÖ¤êü¿Ö߸ü šü¸ü»µÖÖ. 

ˆ¤üÖ. ú­ÖÖÔ™üú ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ­Öê ³Öæ´Öß ­ÖÖëÓ¤üÖßÃÖÖšüß †ÖÛÖ ´ÖÆüÃÖæ»Ö ¾ÖÃÖæ»ÖßÃÖÖšüß ³Öæ´Öß µÖÖê•Ö­ÖÖ ÃÖã¹ý ú¹ý­Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖß 177 ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ 20 »ÖÖÖ ´ÖÆü×ÃÖÃÖæ»Ö ­ÖÖëÓ¤üß ÃÖӐ֝֍úÖ«üÖ¸êü •ÖÖê›ü»µÖÖ.  ŸµÖÖÓ“ÖÖ ±úÖµÖ¤üÖ 6 »ÖÖ 70 Æü•ÖÖ¸ü ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ­ÖÖ —ÖÖ»ÖÖ.

³Öæ´Öß ­ÖÖëÓ¤üÖß, ÃÖÖ¸üÖ ¾ÖÃÖã»Öß“µÖÖ úÖµÖÖÔŸÖ ÃÖã»Ö³ÖŸÖÖ, ¯ÖÖ¸ü¤ü¿ÖԍúŸÖÖ †ÖÛÖ úÖµÖԁִ֟ÖÖ ×­Ö´ÖÖÔÖ ÆüÖê‰ú­Ö ¤ü¯ŸÖ¸üפüü¸ÓüӐÖÖ‡Ô, ×¾Ö»ÖÓ²Ö, ³ÖÏ™üÖ“ÖÖ¸ü, ²Öê•Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸ü¯ÖÖÖ µÖÖÓ­ÖÖ †ÖôûÖ ²ÖÃÖ»ÖÖ.

†ÖÓ¬ÖЯÖϤêü¿ÖÖŸÖ ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ­Öê –ÖÖ­Ö¤æüŸÖ ­ÖÖ¾ÖÖ“Öß ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß µÖÖê•Ö­ÖÖ ÃÖã¹ý êú»Öß ÆüÖêŸÖß.ÖÏÖ´Ö¯ÖÓ“ÖÖµÖŸÖß ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü ¾Ö ÃÖӐ֝֍úÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæ­Ö •ÖÖê›æü­Ö ÖÏÖ´ÖßÖ »ÖÖêúÖÓ­ÖÖ ŸµÖÖ“ÖÖ ±úÖµÖ¤üÖ ×´Öôû¾Öæ­Ö פü»ÖÖ ÆüÖêŸÖÖ. 

êú¸üôû ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ­Öê ±ÎêÓú›üÃÖ µÖÖê•Ö­ÖÖ ÃÖã¹ý ú¹ý­Ö »ÖÖêúÖÓ­ÖÖ ‹úÖ“Ö ëúÓ¤üÎÖŸÖæ­Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö ÃÖÖ´ÖÖ­µÖ ÃÖê¾ÖÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ý­Ö ‹ú ۏ֛üúß µÖÖê•Ö­ÖÖ µÖ¿ÖþÖß êú»Öß. †¿ÖÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖÓ´Öãôêû »ÖÖêúÖÓ­ÖÖ ¾Öß•Ö ²Öß»Ö, ´ÖÆüÃÖæ»Ö, »ÖÖµÖÃÖê­ÃÖ ±úß, ¾ÖÖÆü­Ö ú¸ü , Û¿ÖÖÖ ±úß †¿Öß ×²Ö»Öê ³Ö¸üÖê ÃÖÖê‡Ô“Öê —ÖÖ»Öê †ÖÆêü.

¯ÖÓ•ÖÖ‹ ¾Ö Æü׸üµÖ֝ÖÖ µÖÖ ¸üÖ•µÖÖÓ“Öß ¸üÖ•Ö¬ÖÖ­Öß “ÖÓפüÖ›ü µÖê£Öê ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ­Öê ÃÖӯ֍Ôú µÖÖê•Ö­ÖÖ ÃÖã¹ý ú¹ý­Ö ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß ÃÖã¹ý¾ÖÖŸÖ êú»Öß.  ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖ«üÖ¸êü “ÖÓפüÖ›ü´Ö¬µÖê †­Öêú ÃÖӯ֍Ôú ëúÓ¤üÎ ÃÖã¹ý êú»Öß.  †¿ÖÖ ÃÖӯ֍Ôú ëúÓ¤üÎÖÓŸÖ ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ¾Öß•Ö ²Öß»Ö, ¯Ö֝Öß ²Öß»Ö, ™òüŒÃÖ, ™êü×»Ö±úÖê­Ö ²Öᯙ ³Ö¸üÖê, •Ö­´Ö-´Ö韵Öã ­ÖÖëÓ¤üß“ÖÖ ¤ü֏ֻÖÖ ×´Öôû׾֝Öê, »ÖÖµÖÃÖê­ÃÖ, ²ÖÃÖ ¯ÖÖÃÖ ×´Öôû׾֝Öê †¿ÖÖ ÃÖÖê‡Ô ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ÃÖã»Ö³Ö¯ÖÖê, ú´Öß Ö“ÖÖÔŸÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö —ÖÖ»µÖÖ. 

     ´ÖÆüÖ¸üÖ™üÒÖŸÖ ×¤ü ¾ÖÖµÖ›üÔ Û¾Æü»Öê•Ö ¯ÖÏÖê•Öꌙü ‡­Ö ¾ÖÖ¸üÖÖ Æüß µÖÖê•Ö­ÖÖ ÃÖã¹ý êú»Öß ÆüÖêŸÖß.  70 Öê›üµÖÖŸÖᯙ ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ Ã£ÖÖ׭֍ú ³ÖÖÂÖêŸÖ 54 ™êü»Öß±úÖê­Ö ëúÓ¤üÎÖÓ«üÖ¸êü ‰úÃÖ-ׯ֍úÖÓ“ÖÖ ¤ü¸ü, ײֻÖê ­ÖÖêú·µÖÖ †ÖÛÖ Û¿ÖÖÖ µÖÖ×¾ÖÂÖµÖß“µÖÖ ÃÖê¾ÖÖ-ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ¤êüµÖÖ“Öß ¾µÖ¾ÖãÖÖ ú¸üµÖÖŸÖ †Ö»Öß.  ¾ÖÖ¸üÖÖ ÃÖÆüúÖ¸üß ˆªÖêÖ ÃÖ´ÖãÆü †ÖÛÖ ÃÖÆüúÖ¸üß ÃÖÓãÖÖÓ­ÖÖ µÖÖ“ÖÖ ±úÖµÖ¤üÖ ×´ÖôûÖ»ÖÖ.

     ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯ÖϵÖÖêÖÖÃÖÖšüß ÃÖã¹ý¾ÖÖŸÖß»ÖÖ ëú¤üοÖÖÃÖ­Ö †ÖÛÖ ¸üÖ•µÖ¿ÖÖÃÖ­Ö µÖÖÓ­Öß ×¾Ö×¾Ö¬Ö µÖÖê•Ö­ÖÖ ¸üÖ²Ö×¾Ö»µÖÖ †ÖÛÖ ŸµÖÖ µÖ¿ÖþÖß šü¸ü»µÖÖ. ŸµÖÖ´Öãôêû †ÖŸÖÖ ëú¤üÎ ÃÖ¸üúÖ¸ü“µÖÖ †ÖÛÖ ¸üÖ•µÖ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ“µÖÖ ÃÖÓ¯ÖæÖÔ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­ÖÖŸÖ ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖ«üÖ¸êüê »ÖÖêúÖÓ­ÖÖ “ÖÖӐֻµÖÖ ÃÖê¾ÖÖ, ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ †ÖÛÖ ÃÖÓ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ý­Ö ¤êüµÖÖ“Öê ¯Öϵ֟­Ö êú»Öê •ÖÖŸÖ †ÖÆêüŸÖ.  ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÖÖŸÖß, ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ´ÖÆüÖ´ÖÓ›üôêû, ײ֐ָü ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÃÖÓ‘Ö™ü­ÖÖ, ´ÖÆü֭֐ָü¯ÖÖ׻֍úÖ, ­ÖÖ¸ü¯ÖÖ»ÖߍúÖ, ÖÏÖ´Ö¯ÖÓ“ÖÖµÖŸÖß, Ö֕֐Öß ˆªÖêÖ¬ÖÓ¤êü †¿ÖÖ ÃÖ¾ÖÔ Öê¡ÖÖÓŸÖ ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß ¯Ö¬¤üŸÖß Ã¾ÖߍúÖ¸üµÖÖŸÖ µÖê‰ú »Ö֐ֻÖê»Öß †ÖÆêü.

±úÖµÖ¤êü :-

                 ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖêŸÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü êú»µÖÖ´Öãôêû ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­ÖÖŸÖ ¯Öãœüᯙ ÖãÖ¾Ö¢ÖÖ ×­Ö´ÖÖÔÖ ÆüÖêŸÖê.

1.        ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖÓŸÖ ¯ÖÖ¸ü¤ü¿ÖԍúŸÖÖ

2.      ‹úۏ֛üúß µÖÖê•Ö­Öê´Öãôêû ¾ÖêôêûŸÖ, ÁÖ´ÖÖŸÖ †ÖÛÖ Ö“ÖÖÔŸÖ ²Ö“ÖŸÖ

3.      µÖÖêµÖ ¯ÖύúÖ¸êü ¬ÖÖê¸üÖ ×­Ö´ÖßÔŸÖß †ÖÛÖ ×­ÖÖÔµÖ ×­Ö¬ÖÖÔ¸üÖ

4.      úÖµÖÖÔ»ÖµÖß­Ö úÖµÖÖÔŸÖ ÃÖã»Ö³ÖŸÖÖ

5.      ¯ÖÏ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÃÖê¾ÖÖŸÖ úÖµÖԁִ֟ÖÖ †ÖÛÖ ˆ¢Ö¸ü¤üÖ×µÖŸ¾Ö

6.      ³ÖÏ™üÖ“ÖÖ¸üÖ»ÖÖ ¯ÖÏןֲÖÓ¬Ö

7.     †ªµÖÖ¾ÖŸÖ úÖµÖÖÔ»ÖµÖ †ÖÛÖ ¾µÖ¾ÖãÖÖ¯Ö­Ö

8.      ­Ö֐Ö׸üúÖÓ“µÖÖ ¸ü֕֍úßµÖ ÃÖÆü³Ö֐ÖÖŸÖ ¾ÖÖœü

9.      »ÖÖêúÖÛ³Ö´ÖãÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ­Ö¾µÖ¾ÖãÖÖ

                 †¿ÖÖ¯ÖύúÖ¸êü ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ´Öãôêû ±úÖµÖ¤êü ÆüÖêŸÖ †ÃÖ»Öê ŸÖ¸üß ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖ µÖ¿ÖþÖß ú¸üŸÖÖÓ­ÖÖ ×¾Ö×¾Ö¬Ö ÃÖ´ÖõÖÖ ×­Ö´ÖÖÔÖ —ÖÖ»Ö껵ÖÖ ×¤üÃÖŸÖÖŸÖ.

1)       †¯Öã¸üß ÃÖÖ¬Ö­ÖÃÖÖ´ÖãÖÏß

2)     †ãú¿Ö»Ö, †Û¿ÖÖßŸÖ ÃÖê¾Öú ¾ÖÖÔ

3)     ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“ÖÖ †µÖÖêµÖ ¾Ö “Öãúß“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü

4)     ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ“µÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸üÖ×¾ÖÂÖµÖß“ÖÖ ­Ö֐Ö׸üúÖÓ“ÖÖ ×­Ö¹ýŸÃÖÖÆü, †ÖôûÃÖ

5)     †¯Öã¸üÖ ³ÖÖÓ›ü¾Ö»Ö¯Öã¸ü¾ÖšüÖ

6)     ³ÖÖÂÖÖ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖ“Öß †›ü“֝Ö,

7)    ­Ö֐Ö׸üüúÖÓ“ÖÖ ú´Öß ¯ÖÏ´Ö֝ÖÖŸÖ ÃÖÆü³ÖÖÖ ‡ŸµÖÖ¤üß úÖ¸üÖÖÓ´Öãôêû ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ †Ó´Ö»Ö²Ö•Ö־֝ÖßŸÖ †›ü“֝Öß ×­Ö´ÖÖÔÖ ÆüÖêŸÖÖŸÖ.

ˆ¯ÖÖµÖ  :-

                 ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖêŸÖ ×­Ö´ÖÖÔÖ ÆüÖêÖÖ·µÖÖ ÃÖ´ÖõÖÖ ¤ãü¸ü ú¸üÖê Ö¸ü•Öê“Öê †ÖÆêü.

1)       ëú¤üÎ ¾Ö ¸üÖ•µÖ ¿ÖÖÃÖ­ÖÖÓ­Öß ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß ¯Ö¬¤üŸÖß †Ö¯Ö»µÖÖ ÃÖ¾ÖÔ ¿ÖÖÃ֍úßµÖ-¯ÖÏ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ×¾Ö³Ö֐ÖÖÓŸÖ ÃÖã¹ý êú»Öß ¯ÖÖ×Æü•Öê.  ŸµÖÖÃÖÖšüß »Ö֐֝ÖÖ¸üß ¯Öã¸ê¿Öß ÃÖÖ¬Ö­ÖÃÖÖ´ÖãÖÏß †ÖÛÖ ³ÖÖÓ›ü¾Ö»Ö ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ý­Ö פü»Öê ¯ÖÖ×Æü•Öê.

2)     ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ×¾Ö×¾Ö¬Ö ´ÖÖ¬µÖŸÖÖÓ“ÖÖ, ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¸üµÖÖ×¾ÖÂÖµÖß“Öê ¯ÖÏÛ¿ÖÖÖ ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ÃÖê¾Öú ¾ÖÖÖÔ»ÖÖ ×¤ü»Öê ¯ÖÖ×Æü•Öê.

3)     ÃÖÖ´ÖÖ­µÖ ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß ¯Ö¬¤üŸÖß ÃÖ´Ö•ÖÖ¾Öæ­Ö ¤êüµÖÖÃÖÖšüß ¯ÖÏÛ¿ÖÖÖ ëú¤üÎê, Û¿Ö²Ö߸êü, ÃÖê×´Ö­ÖÖ¸ü ³Ö¸ü¾Öæ­Ö ŸµÖÖÓ­ÖÖ ÃÖӐ֝֍ú, ­Öê™ü¾ÖÔú, ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™ü, †Öò­Ö»ÖÖ‡Ô­Ö, ´ÖÖê²ÖÖ‡Ô»Ö ÃÖê¾ÖÖ µÖÖÃÖÓ²ÖÓ¬Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß, –ÖÖ­Ö ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ý­Ö פü»Öê ¯ÖÖ×Æü•Öê.

4)     ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ÃÖÓ¯ÖüÔú ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ×¾ÖÂÖµÖß (Information and Communication Technology)  ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ¯ÖϲÖÖê¬Ö­Ö ú¹ý­Ö ŸµÖÖÓ“µÖÖŸÖ ×•Ö•Ö֝Öß¾Ö †ÖÛÖ •Ö֐ÖéŸÖß ×­Ö´ÖÖÔÖ êú»Öß ¯ÖÖ×Æü•Öê.

5)     ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖêŸÖß»Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ“µÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸üÖÃÖÓ²ÖÓ¬Öß“Öê †ªµÖÖ¾ÖŸÖ ¯ÖÏۿց֝Ö, ÃÖ­Ö¤üß †Û¬ÖúÖ¸üß †ÖÛÖ ÃÖê¾Öú ¾ÖÖÖÔ»ÖÖ ×¤ü»Öê ¯ÖÖ×Æü•Öê.

6)     ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯Ö¬¤üŸÖß´Öãôêû †Ö¯Ö»ÖÖ ¾Öêôû, ¯ÖîÃÖÖ †ÖÛÖ ÁÖ´Ö ¾ÖÖ“ÖŸÖÖŸÖ µÖÖ×¾ÖÂÖµÖß“Öß •Ö֝Öß¾Ö •Ö֐ÖéŸÖß ­Ö֐Ö׸üúÖÓŸÖ ×­Ö´ÖÖÔÖ —ÖÖ»Öß ¯ÖÖ×Æü•Öê.  †Ö•Ö ÃÖ¾ÖÔ¡Ö ´ÖÖê²ÖÖ‡Ô»Ö ±úÖê­Ö, ÃÖӐ֝֍ú µÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÆüÖêŸÖÖ­ÖÖ ×¤üÃÖŸÖÖê.  †Ö¤üß ÃÖÖ´ÖÖ­µÖ ´Ö֝ÖÃÖÖ¯ÖÖÃÖæ­Ö ŸÖê ¾Ö׸üšü, ˆ““Ö, ÁÖß´ÖÓŸÖ ¾ÖÖÖÔ¯ÖµÖÔŸÖ ÃÖ¾ÖÔ•ÖÖ ´ÖÖê²ÖÖ‡Ô»Ö“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¸üŸÖÖ­ÖÖ ×¤üÃÖŸÖÖŸÖ.  ŸÖ¸üß¯ÖÖ †Öò­Ö »ÖÖ‡Ô­Ö, ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™ü, ­Öê™ü¾ÖÔú, ‹ÃÖ.‹´Ö.‹ÃÖ, ±òúŒÃÖ µÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú´Öß ¯ÖÏ´Ö֝ÖÖŸÖ ÆüÖêŸÖÖ­ÖÖ ×¤üÃÖŸÖÖê.  ×¾Ö×¾Ö¬Ö ¯ÖύúÖ¸ü“Öß ×²Ö»Öê ³Ö¸üÖê, ‹.™üß.‹´Ö ´Ö¬Öæ­Ö ¯ÖêîÃÖê úÖœüÖê, ×¾Ö¾Ö×¾Ö¾Ö¬Ö ¯ÖύúÖ¸ü“Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ×´Öôû׾֝Öê, ­ÖÖêú¸ü³Ö¸üŸÖß ú¸üÖê, †ÖµÖú¸ü, †­µÖ ¿ÖÖÃ֍úßµÖ ú¸ü ³Ö¸üÖê, ¿ÖîÖ۝֍ú ±úß ³Ö¸üÖê, †Ö¸üÖꐵÖ, ¾ÖÖÆüŸÖãúß×¾ÖÂÖµÖß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ×´Öôû׾֝Öê ‡ŸµÖÖ¤üß

7)    ÃÖÖ´ÖÖ­µÖ ­Ö֐Ö׸üú †•Öæ­ÖÆüß ¯ÖÖ×Æü•Öê ŸÖê¾ÖœüµÖÖ ¯ÖÏ´Ö֝ÖÖŸÖ ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“µÖÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖêŸÖ ÃÖÆü³Ö֐Öß —ÖÖ»Öê»ÖÖ ×¤üÃÖŸÖ ­ÖÖÆüß.  ŸÖê¾ÆüÖ ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ­Öê ´Ö×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ÃÖӯ֍Ôú ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ¾ÖÖœü׾֝µÖÖÃÖÖšüß ŸµÖÖÃÖÓ²ÖÓ¬Öß“Öß ‡»ÖꌙüÒÖò׭֍ú ÃÖÛ¾ÆÔÃÖ ÃÖëÓ™ü¸ü †Û¬Öú ¯ÖÏ´Ö֝ÖÖŸÖ ÃÖã¹ý êú»Öß ¯ÖÖ×Æü•Öê. 

8)     ÖÏÖ´ÖßÖ ³Ö֐ÖÖŸÖᯙ ­Ö֐ָüߍúÖÓ­ÖÖ ³ÖÖÂÖÖ †›ü“ÖÖ µÖê‰ú ­ÖµÖê µÖÖÃÖÖšüß †ÖµÖ.ÃÖß.™üß.ü “µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ«üÖ¸êü »ÖÖêúÖÓ­ÖÖ Ã£ÖÖ׭֍ú ³ÖÖÂÖêŸÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß †ÖÛÖ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­Ö ×´ÖôûÖ»Öê ¯ÖÖ×Æü•Öê.  ŸµÖÖ«üÖ¸êü ŸµÖÖÓ­ÖÖ ÃÖê¾ÖÖ-ÃÖÓ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö —ÖÖ»µÖÖ ¯ÖÖ×Æü•Öê.

9)     †ªµÖÖ¾ÖŸÖ, ¯Ö׸ü¯ÖæÖÔ, úÖµÖÔÖ´Ö †¿ÖÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß-ÃÖӯ֍úÔ ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖ«üÖ¸êü ­Ö֐Ö׸üúÖÓ­ÖÖ ÃÖê¾ÖÖ-ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ-ÃÖÓ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ý­Ö ¤êüŸÖÖ­ÖÖ ŸµÖÖÓ“ÖÖ ¤ãü¹ý¯ÖµÖÖêÖ, Öî¸ü¾ÖÖ¯Ö¸ü ÆüÖêÖÖ¸ü ­ÖÖÆüß µÖ֍ú›êüÆüß ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ­Öê Ã֟֍ÔúŸÖê­Öê »ÖÖ ¤êüÖê Ö¸ü•Öê“Öê †ÖÆêü.  ‡»ÖꌙüÒÖò׭֍ú ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖÓ“ÖÖ Öî¸ü¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¹ý­Ö •Ö­ÖŸÖê“Öß ×¤ü¿ÖÖ³Öæ»Ö, ±úÃ־֝Öæú ÆüÖêÖÖ¸ü ­ÖÖÆüß µÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ­Öê ¤üÖ ¸üÖ×Æü»Öê ¯ÖÖ×Æü•Öê.  £ÖÖê›üŒµÖÖŸÖ, ¿ÖÖÃÖ­Ö †ÖÛÖ ­Ö֐Ö׸üú µÖÖ ¤üÖêÆüÖëÓ“µÖÖ ÃÖÆüúÖµÖÖÔŸÖæ­Ö, Ãִց֟ÖêŸÖæ­Ö †ÖÛÖ •Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸üߟÖæ­Ö ‡Ô-Ö¾Æü­ÖÔ­ÃÖ“Öß ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖ µÖ¿ÖþÖß ú¸üŸÖÖ µÖê‡Ô»Ö.